مرکز رشد اقتصادی و فرصت‌های تجاری آسیای مرکزی در سال‌های اخیر به یک مرکز مهم اقتصادی تبدیل شده است و نقش حیاتی‌ای در تأمین نیازهای ساخت‌وساز، پتروشیمی و کشاورزی ایفا می‌کند. رشد سریع اقتصادی این منطقه و فرصت‌های ناشی از پروژه‌های زیرساختی و صنعتی، آن را به یک بازار جذاب برای تأمین‌کنندگان مواد اولیه و محصولات صنعتی تبدیل کرده است.
در حال حاضر، کشورهای عضو جامعه کشورهای مستقل (CIS) همچون قزاقستان، قرقیزستان، ارمنستان، و دیگر اعضا با رشد تولید ناخالص داخلی روبه‌رو بوده‌اند. قزاقستان به‌ویژه با رشد 3.8 درصدی تولید ناخالص داخلی، در حالی که کشورهای اتحادیه اروپا تنها کمتر از 0.5 درصد رشد داشته‌اند، توانسته است به‌عنوان یکی از پویاترین اقتصادهای منطقه عمل کند. پروژه‌های زیرساختی کلان در قزاقستان، از جمله برنامه احداث 3971 کیلومتر جاده تا سال 2029 و همچنین توسعه مسیری برای صادرات کالاهای کشاورزی به کشورهای حوزه خلیج فارس، نشان‌دهنده افزایش تقاضا برای محصولات ساخت‌وساز و پتروشیمی است. به‌علاوه، قزاقستان به‌عنوان یک مرکز حمل و نقل و لجستیک مهم در اوراسیا، تلاش دارد تا با ارتقاء زیرساخت‌های حمل‌ونقل گاز و پروژه‌های صنعتی متنوع، جایگاه خود را در اقتصاد منطقه تثبیت کند.
یکی از نکات قابل توجه در این منطقه، مشارکت کشورهای CIS در پروژه «آگرواکسپرس» است. این پروژه که با هدف تسریع صادرات محصولات کشاورزی از طریق ایجاد خدمات منظم ریلی به بازارهای آسیایی اجرا می‌شود، فرصت‌های بزرگی برای گسترش روابط تجاری بین ایران، هند، پاکستان و کشورهای CIS فراهم کرده است. تغییرات اقتصادی در قزاقستان، به‌ویژه در بخش انرژی، نشان‌دهنده تغییرات ساختاری است. با پیش‌بینی کاهش 15 درصدی تولید نفت تا سال 2030 و هم‌زمان با رشد 20 درصدی مصرف، این کشور با چالش‌های جدیدی روبه‌رو خواهد شد. این مسأله می‌تواند فرصت‌های تجاری جدیدی برای تأمین مواد اولیه و زیرساخت‌های انرژی ایجاد کند.
در بخش کشاورزی، قزاقستان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان گندم و آرد در جهان است. با وجود منابع عظیم طبیعی از جمله نفت، گاز، و فلزات گرانبها، این کشور همچنین دارای زمین‌های زراعی گسترده‌ای است که بخش مهمی از اقتصاد ملی را تشکیل می‌دهند. رشد 20 درصدی درآمد سرانه در دهه اخیر و جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی به ارزش بیش از 200 میلیارد دلار، این کشور را به یکی از مهم‌ترین اقتصادهای در حال رشد در آسیای مرکزی تبدیل کرده است. همچنین، همکاری‌های گسترده قزاقستان با روسیه و دیگر کشورهای منطقه در زمینه ترانزیت و حمل‌ونقل، نقش مهمی در تسهیل جریان کالاها به سایر بازارهای جهانی ایفا کرده است.
پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که با اجرای پروژه‌های بزرگ زیرساختی و افزایش تقاضا برای مواد اولیه و محصولات کشاورزی، این منطقه به‌ویژه در بخش لجستیک و حمل‌ونقل بین‌المللی اهمیت بیشتری پیدا خواهد کرد. با توجه به رشد اقتصادی پایدار و فرصت‌های منحصر به فرد موجود در آسیای مرکزی، انتظار می‌رود که این منطقه در سال‌های آینده به یکی از مراکز اصلی تجارت و سرمایه‌گذاری در جهان تبدیل شود. تقاضای قوی برای محصولات ساخت‌وساز، مواد اولیه پتروشیمی و کالاهای کشاورزی، این منطقه را به یکی از مهم‌ترین بازارهای نوظهور برای شرکت‌های بین‌المللی تبدیل کرده است. در نهایت، با توجه به چشم‌انداز اقتصادی روشن و فرصت‌های فراوان، شرکت‌های فعال در این حوزه می‌توانند با سرمایه‌گذاری در نوآوری، توسعه شبکه‌های لجستیکی و ایجاد روابط تجاری پایدار، از رشد روزافزون اقتصادی آسیای مرکزی بهره‌مند شوند.
گروه پژوهشی شرکت بایرام اغلو
