براساس اطلاعیه اخیر FIATA، فدراسیون بین‌المللی شرکت‌های حمل‌ونقل و ترخیص کالا، اتحادیه اروپا در تاریخ ۲۰ اکتبر ۲۰۲۵ اقدامات ساده‌سازی مکانیزم تنظیم مرزی کربن (CBAM) را تصویب کرد. این اقدام با هدف کاهش بار اداری، به ویژه برای واردکنندگان کوچک، و تسهیل فرآیند اجرای CBAM طراحی شده است.
CBAM به منظور اطمینان از همسان‌سازی هزینه کربن کالاهای وارداتی با تولیدات داخلی و جلوگیری از «نشت کربن» ایجاد شده است. این مکانیزم در حال حاضر در فاز گذار ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۵ قرار دارد و واردکنندگان ملزم به گزارش انتشار گازهای گلخانه‌ای (GHG) موجود در کالاها هستند، اما تحویل گواهی CBAM هنوز الزامی نیست.
با تصویب بسته «Omnibus I»، اتحادیه اروپا تغییرات زیر را اعمال کرده است:
- آستانه de-minimis: واردکنندگانی که حجم سالانه کالاهای تحت پوشش CBAM آنها کمتر از ۵۰ تن است، از تعهدات CBAM معاف خواهند بود.
- شفاف‌سازی روش‌های محاسبه انتشار کربن و امکان استفاده از مقادیر پیش‌فرض در صورت نبود داده‌های معتبر.
- ساده‌سازی قالب‌های گزارش‌دهی برای سهولت فرآیندها.
تأثیر بر صنعت لجستیک
در حالی که مسئولیت اصلی رعایت CBAM بر عهده واردکنندگان است، فورواردها و ارائه‌دهندگان خدمات لجستیک نیز نقش مهمی خواهند داشت. آنها ممکن است در جمع‌آوری و تایید داده‌های انتشار کربن، تعامل با تأمین‌کنندگان خارج از اتحادیه اروپا و اطمینان از همراه بودن مدارک لازم با محموله‌ها مشارکت کنند. FIATA برای کمک به اعضا، ابزارهایی مانند محاسبه‌گر CO₂ و مخزن منابع عملی در اختیار قرار داده است.
تقویم اجرایی CBAM:
- اجرای کامل CBAM از ۱ ژانویه ۲۰۲۶ آغاز می‌شود.
- خرید گواهی‌ها برای واردات ۲۰۲۶ از ۱ فوریه ۲۰۲۷ شروع می‌شود و اظهارنامه‌ها باید تا ۳۰ سپتامبر سال بعد ارائه شوند.
- انتظار می‌رود در سال ۲۰۲۵، گسترش دامنه پوشش کالاها و اصلاح روش‌های محاسبه انتشار کربن اعلام شود.
توصیه FIATA به فعالان لجستیک:
شرکت‌های لجستیکی می‌توانند با نقشه‌برداری زنجیره‌های تأمین، شناسایی کالاهای تحت پوشش CBAM و آماده‌سازی خدمات مرتبط، جایگاه خود را به عنوان شریک کلیدی مشتریان در تجارت‌های مبتنی بر کربن تثبیت کنند.
FIATA همچنین اعلام کرده که روند تحولات قانونی را پیگیری می‌کند و به ارائه منابع عملی و راهکارهای کاربردی برای اعضا ادامه خواهد داد.
تماس برای اطلاعات بیشتر:
برای سوالات و مشاوره درباره CBAM، اعضای انجمن می‌توانند با sustainability@fiata.org در تماس باشند.